De eeuwenoude traditie van Sunneklaas op Ameland, een variant van Sinterklaas, staat momenteel in het middelpunt van de belangstelling na een vermeend incident tijdens het besloten feest afgelopen dinsdag. Omroep Powned heeft aangifte gedaan nadat een cameraploeg naar verluidt belaagd werd tijdens de viering. Ondanks de geheimzinnigheid die het festijn omhult, wordt het als een onschuldig evenement beschouwd door traditiedeskundigen.
Volgens Ineke Strouken, een expert op het gebied van tradities, is Sunneklaas een onschuldig feest met een rijke geschiedenis. “Mensen bekritiseren vaak tradities van anderen zonder ze te begrijpen. Het is een onschuldig feest met een leuke historie.”, zegt ze tegen Hart van Nederland.
De oorsprong van het evenement ligt in het ‘klaasjagen’, waarbij Nederlandse jongeren in de 18e en 19e eeuw op 5 december met lawaai en zwartgemaakte gezichten langs de deuren gingen om stoute kinderen te intimideren en eten en geld op te eisen. Deze traditie verdween grotendeels door weerstand vanwege het als onbeschaafd beschouwde karakter, behalve op Ameland.
Sunneklaas begint om 17.00 uur op Ameland, waarbij het eiland in duisternis gehuld wordt, veerboten niet meer varen en vrouwen en kinderen binnen moeten blijven. Mannen gaan de straten op met hoorns terwijl vrouwen stiekem proberen de straat op te gaan zonder betrapt te worden. Strouken benadrukt: “Als vrouwen worden betrapt door mannen, worden ze niet geslagen. Dat is allang niet meer zo.”
Maar waarom blijft Sunneklaas zo mysterieus als het onschuldig is? Volgens Strouken willen de Amelanders de viering exclusief houden. “Anders wordt het een soort carnaval en dat maakt het minder leuk,” legt ze uit, verwijzend naar de toeristische drukte tijdens carnaval in het zuiden van het land. “Het is een traditie van het eiland, het schept een band en het is een deel van hun identiteit.”
Wie nieuwsgierig is naar een soortgelijk feest kan op 12 december terecht op Texel, waar Ouwe Sunderklaas wordt gevierd, de Texelse variant van Sunneklaas. Hier zijn toeristen wél welkom om de festiviteiten mee te maken.